In een tijd waarin duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen steeds belangrijker worden, heeft de Europese Unie een belangrijke stap gezet met de introductie van de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD). Deze nieuwe regelgeving legt bedrijven verplichtingen op met betrekking tot het identificeren, voorkomen en beperken van negatieve effecten op het gebied van mensenrechten en het milieu, zowel binnen hun eigen activiteiten als in hun waardeketen.

Waarom zijn deze regels belangrijk?

De CSDDD is ontworpen met het oog op verschillende belanghebbenden. Voor burgers betekent het een betere bescherming van mensenrechten, gezondere leefomgevingen voor huidige en toekomstige generaties, meer vertrouwen in bedrijven, meer transparantie voor geïnformeerde keuzes en een betere toegang tot gerechtigheid voor slachtoffers.

Voor bedrijven brengt de CSDDD een geharmoniseerd juridisch kader in de EU met zich mee, wat zorgt voor juridische zekerheid en gelijke concurrentievoorwaarden. Het vergroot het vertrouwen van klanten en betrokkenheid van medewerkers, verbetert het bewustzijn van de negatieve milieueffecten en mensenrechtenimpact van bedrijven, en bevordert beter risicobeheer en aanpassingsvermogen. Het trekt ook talent aan, duurzaamheidgerichte investeerders en overheidsopdrachtgevers, en bevordert innovatie en toegang tot financiering.

Voor ontwikkelingslanden resulteert de CSDDD in een betere bescherming van mensenrechten en het milieu, meer bewustzijn bij belanghebbenden over belangrijke duurzaamheidskwesties, duurzame investeringen, verbeterde duurzaamheidspraktijken, een grotere acceptatie van internationale normen en verbeterde levensomstandigheden voor mensen.

Welke verplichtingen legt de CSDDD op aan bedrijven en hun directeuren?

De kern van de CSDDD is de verplichting tot bedrijfsgerichte zorgvuldigheid. Bedrijven moeten negatieve effecten op mensenrechten en het milieu identificeren, een einde maken aan, voorkomen, beperken en verantwoorden, zowel binnen hun eigen activiteiten, hun dochterondernemingen als in hun waardeketens. Bovendien moeten bepaalde grote bedrijven een plan hebben om ervoor te zorgen dat hun bedrijfsstrategie in lijn is met de beperking van de opwarming van de aarde tot 1,5 °C in overeenstemming met het Akkoord van Parijs. Directeuren worden gestimuleerd bij te dragen aan duurzaamheids- en klimaatdoelstellingen.

Welke bedrijven vallen onder de nieuwe EU-richtlijn CSDDD?

De nieuwe regels zijn van toepassing op grote EU-beursgenoteerde bedrijven met meer dan 500 werknemers en een wereldwijde omzet van meer dan 150 miljoen euro, evenals bedrijven in bepaalde hoogimpactsectoren met meer dan 250 werknemers en een wereldwijde omzet van meer dan 40 miljoen euro. Voor niet-EU-bedrijven gelden vergelijkbare criteria voor hun activiteiten op de EU-markt.

Micro-ondernemingen en het midden- en kleinbedrijf worden niet door de voorgestelde regels getroffen. Het voorstel voorziet echter in ondersteunende maatregelen voor het mkb, dat mogelijk indirect wordt beïnvloed.

Wat zijn de geschatte kosten van de nieuwe regels voor bedrijven?

Bedrijven zullen te maken krijgen met kosten voor het opzetten en uitvoeren van de zorgvuldigheidsprocedures, evenals overgangskosten, waaronder uitgaven en investeringen om de eigen activiteiten en waardeketens van een bedrijf te wijzigen om te voldoen aan de zorgvuldigheidsverplichting, indien nodig.

Hoe worden de nieuwe CSDDD regels gehandhaafd?

De regels voor bedrijfsgerichte duurzaamheidszorgvuldigheid worden gehandhaafd via administratief toezicht door lidstaten, waarbij effectieve, evenredige en afschrikwekkende sancties worden opgelegd, waaronder boetes en nalevingsbevelen. Op Europees niveau zal de Commissie een Europees netwerk van toezichthoudende autoriteiten opzetten om een gecoördineerde aanpak te waarborgen. Burgerlijke aansprakelijkheid wordt ook gewaarborgd, waarbij lidstaten ervoor zorgen dat slachtoffers compensatie krijgen voor schade als gevolg van het niet naleven van de verplichtingen van de nieuwe voorstellen.

Waarom moet de EU duurzaam bedrijfsgedrag en verantwoord ondernemingsbestuur bevorderen?

Diverse belanghebbendengroepen, waaronder vertegenwoordigers van de civiele samenleving, EU-burgers en bedrijven, hebben opgeroepen tot verplichte zorgvuldigheidsregels. 70% van de bedrijven die hebben gereageerd op de openbare raadpleging, heeft een duidelijke boodschap gestuurd: EU-actie op het gebied van bedrijfsgerichte duurzaamheidszorgvuldigheid is nodig.

CSDDD 70%

Bedrijven spelen een sleutelrol bij het creëren van een duurzame en eerlijke economie en samenleving. Hoewel een derde van de bedrijven erkent dat er actie nodig is en maatregelen neemt om de nadelige effecten van hun activiteiten op mensenrechten of het milieu aan te pakken, is de vooruitgang traag en ongelijk. De toenemende complexiteit en mondiale aard van toeleveringsketens maken het voor bedrijven uitdagend om betrouwbare informatie te verkrijgen over de activiteiten van leveranciers. De fragmentatie van nationale regels over bedrijfs- en duurzaamheidsgerelateerde zorgvuldigheidsverplichtingen vertraagt verder de overname van goede praktijken. Geïsoleerde maatregelen van sommige lidstaten zijn niet voldoende om bedrijven in staat te stellen hun volledige potentieel te benutten en duurzaam te handelen.

Conclusie

Met de invoering van de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) zet de Europese Unie een belangrijke stap naar duurzamere bedrijfspraktijken en verantwoord ondernemingsbestuur. De nieuwe regels leggen bedrijven verplichtingen op om negatieve effecten op mensenrechten en het milieu te identificeren, te voorkomen en te beperken, en zullen naar verwachting leiden tot een grotere transparantie, verhoogd vertrouwen en een meer rechtvaardige en duurzame economie en samenleving. Het is nu aan de Europese instellingen om het voorstel goed te keuren en lidstaten de tijd te geven om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving, en zo bij te dragen aan een meer duurzame toekomst voor ons allemaal.

Op zoek naar een manier om je eigen waardeketen in kaart te brengen, bekijk dan CSRDfiat

Of wil je meer weten over CSRD